هر آنچه باید درباره علائم آنفولانزای جدید بدانید
با شروع فصل پاییز و بازگشایی مدارس در شهریور و مهر ۱۴۰۴، نگرانیها در مورد شیوع بیماریهای تنفسی، به خصوص سویههای جدید آنفولانزا، افزایش مییابد. اما علائم آنفولانزای جدید چیست؟
ویروس آنفولانزا مدام در حال تغییر است و همین موضوع باعث میشود هر سال با چالشهای جدیدی روبرو شویم. شناخت دقیق علائم آنفولانزای جدید اولین و مهمترین قدم برای مدیریت صحیح بیماری، جلوگیری از انتقال آن به دیگران و تصمیمگیری برای اقدامات پزشکی است.
در این مقاله از آزمایشگاه رایان، با همکاری متخصصان بیماریهای عفونی و با استناد به جدیدترین دادههای سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) علائم آنفولانزای جدید را بررسی میکنیم.
علائم جدید و متفاوت ویروسهای فصلی ۱۴۰۴؛ از کووید-۱۹ تا آنفلوآنزا و RSV
علائم جدید کووید-۱۹ در سال ۱۴۰۴
در سال ۱۴۰۴سویههای تازه ویروس کرونا یا کووید-۱۹ با نشانههایی متفاوت از گذشته ظاهر شدهاند. برخلاف موجهای اولیه که بیشتر با تب، سرفه خشک و تنگی نفس شناخته میشدند، این بار بیماران بیشتر از صدای خشن، خستگی طولانیمدت و احساس ضعف مداوم شکایت دارند. همین تغییر در الگوهای علائم باعث شده تشخیص زودهنگام کووید-۱۹ کمی دشوارتر باشد.
آنفلوآنزا و شدت بیشتر ابتلا در سال جاری
آنفلوآنزا همیشه یکی از بیماریهای فصلی شایع بوده است، اما در سال ۱۴۰۴، شرایط متفاوتی به وجود آمده است. دو موج ابتلا یا همان پیک دوتایی مشاهده شده و واکسنهای امسال به دلیل عدم تطابق کامل با سویه غالب، ایمنی کامل ایجاد نکردهاند. به همین دلیل، بسیاری از افراد دچار علائم شدیدتر مانند تب بالا، بدندرد گسترده و ضعف عمومی میشوند. این موضوع اهمیت واکسیناسیون به موقع و رعایت مراقبتهای بهداشتی مانند شستوشوی دستها و تهویه مناسب محیط را بیش از پیش نشان میدهد.
ویروس RSV و نشانههای تازه در کودکان و بزرگسالان
ویروس سینسیشیال تنفسی یا RSV معمولاً در کودکان و سالمندان شیوع بیشتری دارد، اما در سال ۱۴۰۴علائم آن کمی متفاوتتر شده است. در کنار نشانههای شناختهشده مانند سرفه و مشکلات تنفسی، آبریزش بینی و عطسههای مکرر بهعنوان علائم شایعتر گزارش شدهاند. گرچه این بیماری در بیشتر موارد خفیف است، اما در نوزادان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف میتواند خطرناک باشد.
علائم آنفولانزای جدید چیست؟ تفاوتها و شباهتها با سرماخوردگی
یکی از بزرگترین چالشها برای مردم، تشخیص آنفولانزا از سرماخوردگی ساده است. گرچه هر دو بیماری ویروسی و تنفسی هستند، اما شدت علائم و عوارض احتمالی آنفولانزا بسیار جدیتر است. علائم آنفولانزای جدید معمولاً به طور ناگهانی شروع میشوند و شدت بیشتری دارند.
علائم شایع و اصلی آنفولانزا چیست؟
-
تب و لرز ناگهانی: تب بالا (معمولاً ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر) که به طور ناگهانی شروع میشود، یکی از کلیدیترین نشانههاست.
-
درد شدید عضلانی و بدن درد: این درد که اغلب با عبارت «بدنم شکسته» توصیف میشود، در آنفولانزا بسیار شدیدتر از سرماخوردگی است.
-
سرفه خشک و مداوم: سرفهها در ابتدا خشک هستند اما ممکن است در ادامه بیماری خلطدار شوند.
-
سردرد شدید: سردرد یکی از علائم رایج و آزاردهنده است.
-
خستگی و ضعف مفرط: احساس خستگی شدید که میتواند فرد را برای چند روز تا چند هفته از انجام فعالیتهای روزمره باز دارد.
لیست علائم کمتر شایع ولی مهم
-
گلو درد
-
آبریزش یا گرفتگی بینی
-
در برخی موارد، به خصوص در کودکان، علائم گوارشی مانند حالت تهوع، استفراغ و اسهال نیز مشاهده میشود.
آنفولانزا با سرماخوردگی چه فرقی دارند؟
برای درک بهتر تفاوتها، به جدول مقایسهای زیر توجه کنید:
علامت
|
آنفولانزای جدید
|
سرماخوردگی رایج
|
شروع علائم
|
ناگهانی و سریع
|
تدریجی
|
تب
|
بسیار شایع و بالا
|
به ندرت، معمولاً خفیف
|
بدن درد
|
شدید و گسترده
|
خفیف و جزئی
|
سرفه
|
معمولاً خشک و شدید
|
خفیف تا متوسط، خلطدار
|
خستگی
|
شدید و طولانی (۲-۳ هفته)
|
خفیف، چند روزه
|
گرفتگی بینی
|
گاهی اوقات
|
بسیار شایع
|
سردرد
|
شدید و شایع
|
به ندرت
|
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزای جدید: راهکارهای طلایی
بهترین راه مقابله با آنفولانزا، پیشگیری از ابتلا به آن است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) همواره بر راهکارهای پیشگیرانه تاکید دارد. در ادامه به مهمترین و موثرترین روشها اشاره میکنیم:
واکسیناسیون سالانه
موثرترین راه پیشگیری، تزریق سالانه واکسن آنفولانزا است. واکسنها هر سال بر اساس پیشبینی سویههای شایع همان سال بهروزرسانی میشوند. تزریق واکسن نه تنها خطر ابتلا را کاهش میدهد، بلکه در صورت ابتلا نیز شدت بیماری و خطر بستری شدن را به شکل چشمگیری کم میکند.
شستشوی مرتب دستها
دستهای خود را به طور مرتب با آب و صابون حداقل به مدت ۲۰ ثانیه بشویید یا از ضدعفونیکنندههای حاوی الکل (حداقل ۶۰٪) استفاده کنید.
پرهیز از لمس صورت
از دست زدن به چشمها، بینی و دهان خودداری کنید، زیرا این کار مسیر اصلی ورود ویروس به بدن است.
حفظ فاصله ایمن
در مکانهای شلوغ و در صورت شیوع بیماری، فاصله خود را با افرادی که علائم بیماری دارند حفظ کنید.
تقویت سیستم ایمنی
داشتن سبک زندگی سالم، رژیم غذایی سرشار از ویتامینها، خواب کافی و مدیریت استرس به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک شایانی میکند.
آنفولانزا برای سالمندان و بیماران؛ چه کسانی در معرض خطر بیشتری هستند؟
گرچه آنفولانزا میتواند برای هر کسی ناخوشایند باشد، اما برای برخی گروهها به شدت خطرناک و حتی مرگبار است. این افراد که به عنوان گروههای پرخطر شناخته میشوند، باید مراقبتهای ویژهای را برای پیشگیری از آنفولانزا به کار گیرند.
گروههای پرخطر آنفولانزا
سالمندان (افراد ۶۵ سال و بالاتر)
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن ضعیفتر میشود و توانایی مقابله با ویروس کاهش مییابد.
کودکان خردسال (به ویژه زیر ۵ سال)
سیستم ایمنی این کودکان هنوز به طور کامل تکامل نیافته است.
زنان باردار
بارداری تغییراتی در سیستم ایمنی، قلب و ریهها ایجاد میکند که فرد را در برابر عوارض شدید آنفولانزا آسیبپذیرتر میسازد.
افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای
بیمارانی که دچار آسم، بیماریهای قلبی، دیابت، بیماریهای مزمن کلیوی یا کبدی، و یا ضعف سیستم ایمنی (مانند افراد مبتلا به ایدز یا سرطان) هستند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به عوارض جدی مانند ذاتالریه قرار دارند.
این گروهها باید حتماً نسبت به تزریق واکسن سالانه آنفولانزا اقدام کرده و در صورت مشاهده اولین علائم آنفولانزای جدید فوراً با پزشک مشورت کنند.
انواع تست آنفولانزا در شیراز
با توجه به شباهت علائم آنفولانزا با سایر بیماریهای تنفسی، تشخیص قطعی و آزمایشگاهی اهمیت ویژهای پیدا میکند. تشخیص دقیق نه تنها به انتخاب روش درمانی صحیح کمک میکند، بلکه از تجویز بیرویه داروها (مانند آنتیبیوتیکها که بر ویروسها بیاثرند) جلوگیری کرده و به کنترل شیوع بیماری در جامعه نیز یاری میرساند.
در ادامه به معرفی رایجترین تستهای تشخیصی میپردازیم:
-
تست سریع تشخیص آنتیژن (Rapid Antigen Test): این تست که معمولاً با نمونهگیری از بینی یا گلو انجام میشود، در کمتر از ۳۰ دقیقه نتیجه را مشخص میکند. گرچه سرعت بالایی دارد، اما حساسیت آن کمتر از تست PCR است و ممکن است نتایج منفی کاذب داشته باشد.
-
تست مولکولی (RT-PCR): این تست به عنوان «استاندارد طلایی» برای تشخیص آنفولانزا شناخته میشود. تست PCR با شناسایی ماده ژنتیکی (RNA) ویروس در نمونه گرفته شده از دستگاه تنفسی، دقتی بسیار بالا دارد و میتواند سویههای مختلف ویروس را نیز تشخیص دهد.
آزمایشگاه رایان شیراز با بهرهگیری از تجهیزات مدرن و کیتهای تشخیصی معتبر جهانی، آماده ارائه دقیقترین خدمات تشخیصی برای آنفولانزای جدید است. انجام تست آنفولانزا در شیراز در این مرکز، به شما اطمینان میدهد که نتیجهای قابل اعتماد برای تصمیمگیریهای درمانی خود در دست دارید.
تجربیات بیماران
برای درک بهتر این بیماری، شنیدن تجربیات واقعی میتواندبرای عموم مردم و به ویژه اهالی شیراز، بسیار کمککننده باشد. این دو روایت ناشناس، نمونهای از تجربه افراد با علائم آنفولانزای جدید است:
-
خانم، ۳۴ ساله، کارمند: «همه چیز در عرض چند ساعت اتفاق افتاد. صبح کاملاً خوب بودم، اما بعد از ظهر در محل کار ناگهان لرز شدیدی کردم و احساس کردم تمام بدنم درد میکند. وقتی به خانه رسیدم تبم بالای ۳۹ درجه بود. آنقدر ضعیف بودم که حتی نمیتوانستم از جایم بلند شوم. این خستگی و بدن درد با هیچ سرماخوردگی که قبلاً داشتم قابل مقایسه نبود.»
-
پدر یک کودک ۵ ساله: «پسرم تب بالایی داشت و سرفههای خشک و بیامان میکرد. خیلی بیحال بود و اصلاً اشتها نداشت. نگران تفاوت آن با یک سرماخوردگی ساده بودم. با مراجعه به پزشک و انجام تست، متوجه شدیم آنفولانزاست و توانستیم با دارو و مراقبت صحیح، دوره بیماری را راحتتر سپری کنیم. تشخیص سریع واقعاً به ما آرامش داد.»
سوالات متداول درباره آنفولانزای جدید (FAQ)
۱. آیا واکسن آنفولانزای سال گذشته همچنان موثر است؟
خیر. ویروس آنفولانزا به سرعت جهش پیدا میکند. به همین دلیل، واکسنها هر سال بهروزرسانی میشوند تا سویههای جدید و شایع همان سال را پوشش دهند. برای محافظت کامل، باید هر سال واکسن جدید را تزریق کنید.
۲. دوره بهبودی آنفولانزای جدید چقدر طول میکشد؟
بیشتر افراد طی یک هفته بهبود مییابند، اما احساس خستگی و ضعف ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد. در گروههای پرخطر یا موارد شدید، بهبودی ممکن است طولانیتر شود.
۳. چه زمانی باید فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم خطر مانند تنگی نفس یا دشواری در تنفس، درد یا فشار در قفسه سینه، سرگیجه ناگهانی، گیجی، تشنج، یا تب بسیار بالا که با دارو کنترل نمیشود، باید فوراً به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنید.
۴. آیا مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک برای درمان آنفولانزا موثر است؟
خیر، مطلقاً. آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای باکتریایی طراحی شدهاند و هیچ تاثیری بر ویروس آنفولانزا ندارند. مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک نه تنها کمکی نمیکند، بلکه به مقاومت میکروبی در جامعه دامن میزند.
جمعبندی و نتیجهگیری
شناخت دقیق علائم آنفولانزای جدید و تفاوت آن با سرماخوردگی، کلید مدیریت موثر این بیماری است. به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با واکسیناسیون سالانه، رعایت بهداشت فردی و تقویت سیستم ایمنی، میتوانید از خود و عزیزانتان در برابر این ویروس محافظت کنید. همچنین، در صورت بروز علائم نگرانکننده، تشخیص سریع و دقیق آزمایشگاهی میتواند مسیر درمان را مشخص کرده و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
اگر در شیراز هستید و هر یک از علائم نگرانکننده آنفولانزای جدید را تجربه میکنید، برای تشخیص قطعی و سریع، به آزمایشگاه رایان مراجعه کنید.